وب 2

مقدمه: تاكنون وبلاگ‌نويسان آی‌تی تنها به معرفی سايتها  و سرويسهای مختلف وب اكتفا مي‌كردند.اما با اينحال انتظارات انها برآورده نمي‌شد و تعداد كساني كه متوجه اهميت كاربرد يك سايت يا سرويس مي‌شدند و به سمت ان گرايش مي‌يافتند، در حد انتظار آنها نبود( يا لااقل برای من اينگونه بود). بهمين دليل چند وقتي است كه بنظرم رسيده تا برای حل اين مشكل بصورت «گروهی و كاملا باز» چاره‌انديشي كنيم.

اول از همه بگويم كه اكثر كسانی كه اين مطالب را مي‌خوانند از مشكلات بسيار زيادی كه بر سر راه كاربران وب ايرانی وجود دارد كاملا آگاهند؛ پس خواهش فراوان دارم كه نظرات كليشه‌ای هميشگی را در اين بحث‌ها وارد نكنيم: فلاني‌ها فرهنگ ندارند، فرهنگ پايين است؛ قيلطر فلان است، فلان فلان است و …. همه چيزهايي است كه مي‌دانيم هست و نيازی به يادآوری مجدد نيست. سعي كنيم در اين سلسله از مباحث، عينك بدبيني را از چشمان خود برداريم و با توجه به همين شرايط موجود راه‌حلهايي ارائه كنيم.

روش كار چنين است: يك موضوع به عنوان بحث هفته پيشنهاد مي‌شود.هر هفته مي‌توان بر روی يك موضوع فوكوس كرد.مي‌توان بيشتر يا كمتر اين كار را انجام داد، يعني هفته‌های متوالی روی يك مبحث؛ يا اينكه چند مبحث پيوسته كار كرد.نوشته‌هایی كه تحت عنوان بحث هفته ارائه مي‌شوند هر هفته پنج‌شنبه‌ها درج شده و بحث پيرامون آن تا پنج‌شنبه آينده در كامنتهای همان پست ادامه خواهند يافت.

اولين بحث: يكي از سرويسهای بسيار خوب وب، سايت اسكريبد است. با اينكه چندين بار در وبلاگستان( و چندبار در همين وبلاگ: اينجا را ببينيد) در مورد اسكريبد نوشته شد اما متاسفانه كمتر بدان توجه شد.من در اين مطلب پيشنهاد اصلی خودم را مطرح كردم.چندتن از وبلاگ‌نويسان آی‌تی در اين زمينه همراهی كردند، اما اين كار تبديل به يك حركت گروهی برای انتقال ebookهای فارسي پراكنده در وب- كه تقريبا همگي در فضای وب 1 هستند- به فضای وب 2  نشد.

حالا پيشنهاد مي‌كنم اولين بحث را بدين موضوع اختصاص دهيم: چگونه و با چه روشهایی مي‌توان موجب محبوبيت و جاافتادن سايت اسكريبد – يا نمونه‌های مشابه آن مثل docstoc – در بين كابران وب ايرانی – در همه شاخه‌های آن و نه فقط آی‌تی‌ – شد؟

بي‌ربط: كارتون گاليور يادتان مي‌آيد؟ آن موجود دوست‌داشتني روشنفكری كه هميشه منفي‌بافي مي‌كرد و تمام جملاتش با يك صدای تودماغی اينگونه شروع مي‌شد: «من مي‌دونم…». متاسفانه‌ اسمش يادم نيست. اما لطفا در اين سلسله از بحثها از متد او استفاده نكنيد  🙂

احتمالا همه شما با يكي از نازنين‌ترين چهره‌های وبلاگستان فارسي آشنا هستيد: آقای اولدفشن. شما را نمي‌دانم؛ اما من بارها حسرت خوردم كه ای كاش من هم مي‌توانستم آقای اولدفشن شوم. اين كار به نظرم محال مي‌آمد.اما اكنون اين امكان در اختيار همه ما هست. مواد لازم برای آقای اولدفشن شدن:

1- نازنين بودن.

2- داشتن منابع خوب برای تهيه عكسهايي نازنين.

3- داشتن زاویه دید (point of view) اولدفشنی.

مورد اول كه حل است.اكثر شما عزيزاني هستيد كه پتانسيل بالايي براي نازنين بودن داريد. مورد دوم را هم، من به شما مي‌دهم.

دو مكان وجود دارد كه مي‌توانيد تصاويری با همان كيفيت و زيبايي و در همان level آقای اولدفشن در انها بيابيد. من هربار كه به اين دوسايت سر مي‌زنم احساس مي‌كنم آن چندين نفر بسيار فعال در اين دو سايت – كه جمعا 20 نفری مي‌شوند- همگي ID های مختلفي هستند كه آقای اولدفشن ساخته تا خود را در پس آن آی‌دی‌ها پنهان كند؛ آخر چطور ممكن است اينقدر تصاوير غلظت اولدفشني داشته باشند؟! اين دو سايت عبارتند از :

الف – http://vi.sualize.us/ كه شما مي‌توانيد تصاوير اولدفشني بسياری را در اكانت من پيدا كنيد: http://vi.sualize.us/mhmazidi/

ب – ffffound : اين سايت فعلا امكان داشتن اكانت شخصی را به همگان نمي‌دهد.

مرحله سوم: داشتن ديد اولدفشني است. اين تقريبا سخت‌ترين و اساسي‌ترين و اصلي‌ترين قسمت ماجراست.چيزی كه آقای اولدفشن ما، پس از سالها مرارت و خون دل خوردن بدان رسيده است.اكنون شما نيز مي‌توانيد با تلاش و پشتكار خود – و با منابعي كه معرفي شد- اولدفشني ديگر شويد.  🙂

اگر اخبار مرتبط با وب را دنبال كرده باشيد احتمالا متوجه شده‌ايد كه پس از مدتها انتظار بالاخره سايت محبوب و معروف digg قسمتي مجزا تحت عنوان images ايجاد كرد. اكنون سوال اين است: اهميت اين مساله براي ما چيست؟

همانگونه كه مي‌دانيد، ديگ اكنون يكي از نقاط بسيار داغ اينترنت است.يك نوشته در ديگ مي‌تواند طوفاني ايجاد كند. تاكنون ديگ از سه بخش تشكيل شده بود: news – videos -podcasts. ما در قسمت ويديو و پادكست ضعيف بوديم و هستيم.همچنين در قسمت news بدليل تفاوت زباني نمي‌توانستيم چندان در ديگ موثر واقع شويم. اما images فرصتي طلايي است.

اگر بپذيريم كه يك عكس مي‌تواند گاه تا حد 1000 كلمه، حرف براي گفتن داشته باشد، آنگاه بخش «تصاوير ديگ» اهميتي فزاينده برای ما خواهد يافت. در همين مدت كم ، مي‌توان در قسمت تصاوير ديگ، عكسهايي را ديد كه در عرض كمتر از 3-4 روز 4000 يا حتي بيشتر امتياز گرفته‌اند و مراجعه‌كنندگان چندهزارتايي براي آن عكس بدنبال داشته‌اند.

تصور كنيد: بتوانيم عكسهايي از ايران در ديگ بگذاريم كه چنين موفقيتهايي را در پي داشته باشند. اين عكسها مي‌توانند بر روی ذهنيت انسان غربي- و به نوعي بر روی ذهن تمام كاربران اينترنت در سرتاسر دنيا – اثر ‌كنند و مي‌توانند بهتر از هزاران نوشته ذهنيت‌هاي غلط احتمالي آنها را تصحيح كنند و گاه گوشه‌هايي ناگفته و ناديده از زندگي ايراني را براي آنها بازگو كنند.

موضوعاتي كه مي‌توان از ايران امروز در ديگ قرار داد بسيارند: طبيعت ناب ايران، مردمان آن و بسياری چيزهاي ديگر.اين يك فرصت بسيار عالي براي عكاسان ايراني مي‌تواند باشد تا از طريق ديگ، قابليتهاي ناديده خود را به معرض ديد همگان بگذارند.

نكته مهم: البته در اين بين دقت به ظرائف زيادي لازم است. اينگونه نيست كه شما هرچيزی در قسمت تصاوير ديگ بگذاريد، كاربران ديگ همانند گله گوسفند به آن گرايش پيدا كنند.شما نياز داريد مدتي در ديگ فعال باشيد. ذائقه مخاطبان ديگ را تست كنيد و ظرافتهاي خاص آنها را دريابيد تا بعد بتوانيد بر اساس ميل و سليقه آنها يك پل و پيوند بين كارهای ايراني و مخاطبان ديگ بزنيد. پس صبور باشيد و چندان عجله‌اي براي خوراندن به زور محصولات خود، به كاربران ديگ نداشته باشيد.اول از همه ذائقه مخاطبان ديگ را كشف كنيد.

هشدار جدی: ديگ – و با شدت و غلظت بيشتر بخش جديد تصاوير آن – در حكم يك تيغ بينهايت تيز جراحي است. در هنگام لينك كردن يك تصوير در ديگ بسيار محتاط باشيد.بخصوص اگر آن تصوير بار سياسي داشته باشد. فراموش نكنيد يك تصوير بسيار ساده برای «احمد باطبي» چقدر گران تمام شد. در بخش تصاوير ديگ هركدام از ما ممكن است باطبي آينده شويم. پس يا عكسهاي با مضمون سياسي، در بخش تصاوير ديگ نگذاريد يا اگر اصرار به چنين كاری داريد متوجه عواقب -گاه بسيار گسترده -كارتان باشيد.بخصوص آنكه شرايط فعلي سياسي كشور ما به گونه‌اي است كه هر عكسي مي‌تواند براي كاربر غربي، بينهايت جذاب شود و اين يعني شروع دردسر براي همه ما.

1- شركت سيكس‌اپارت كه ابزارهای بلاگينگ معروفي چون Movable Type, TypePad, and Vox را در اختيار دارد، قسمت لايو ژورنال خود را كه يك blogging platform/social network است، بفروش رساند.لايو ژورنال تقريبا در تمام دنيا ناديده گرفته شده و در مقابل در روسيه بشدت طرفدار دارد.بهمين دليل شركت سيكس‌اپارت، لايو ژورنال را به يك شركت روسي فروخت. اكنون six apart مي‌تواند تمام انرژی خود را بر روی سه قسمت ديگر متمركز كند. رقيب او برای موويبل تايپ، وردپرس.اورگ است و رقبايش براي تايپ‌پد، بلاگر و وردپرس دات كام. ووكس نيز مي‌خواهد با ابزارهای شبكه اجتماعی رقابت كند.بعضي‌ها معتقدند شايد ووكس نيز بفروش رسد.

در هر صورت اين اتفاق مي‌تواند پيامدهاي خوبي داشته باشد.تزريق پول به داخل سيكس‌اپارت مي‌تواند منجر به تمركز بيشتر آن شركت بر روی موويبل‌تايپ و تايپ‌پد گردد. در نتيجه مي‌توان منتظر خبرهای خوبي براي اين دو ابزار بلاگينگ بود.

2- جالب است بدانيد: در فيس‌بوك اكنون حدود 10146 اپليكيشن وجود دارد.اگر ليست 10 اپليكيشن برتر و فعالتر در فيس‌بوك را ببينيد، اكثر آنها متعلق به دو شركت هستند: rock you – slide . اين دو شركت در ابتدا سرويسهايي بودند براي اينكه شما عكسهاي خود را در آنها آپلود كنيد و با استفاده از آنها اسلايد شو درست كنيد.اكنون اين سايتها بنظر مي‌آيد فعاليت اوليه خود را در حاشيه گذاشته‌اند و تمام انرژی خود را بر روی فيس‌بوك متمركز كرده‌اند.رقابت سختي هم بين اين دو است.مثلا تا امروز slide از نظر كاربران فعال در سطح فيس بوك اول بود اما امروز گزارش شد rock you  از اسلايد جلو زده است. داشتن اپليكيشن‌هاي پراستفاده براي اين دو شركت آنقدر مهم است كه بعضي از اپليكيشن‌هاي مستقل را خريداری كرده‌‌اند. اكنون راك‌يو و اسلايد دو تا از قوي‌ترين بازيگران دنياي فيس بوك هستند.

نتيجه اخلاقی: در وب بايد بينهايت منعطف باشيد.اگر در جايي لازم شد بايد قسمتی از فعاليت خود را به ديگری واگذار كنيد و بر فعاليت مهمتر متمركز شويد. گاه نيز ممكن است لازم باشد در فعاليت خود يك چرخش اساسي ايجاد كنيد.همه اينها يعني اين كه : منعطف باشيد.

دقت كرده‌ايد چند روزی است كم مي‌نويسم؟ چند روز ديگر نيز حتما چنين خواهد بود! علت ساده است: يكي از ان گم‌گشتان قديمي را يافته‌ام. تا مدتها مشغول اين ويژوالايز خواهم بود.

به خاطر داريد مدتي قبل در مورد http://ffffound.com/ نوشتم؟ يك سايت عالي براي يافتن عكسهاي زيبا در سطح وب.تنها نقطه ضعف سايت فوق عدم امكان رجيستر در ان برای عموم بوده است(كه فكر كنم موقت باشد).اگر چنين امكاني بود هركس مي‌توانست اكانت داشته باشد و عكسهاي مطلوبش را بوكمارك كند.

ويژوالايز دقيقا همين امكان را دارد به همراه امكانات جذاب بسيار ديگر.ابتدا كه وارد سايت شديد، توصيه مي‌كنم حتما در ان ثبت‌نام كرده و يك اكانت براي خود ايجاد كنيد.پس از آن شما مي‌توانيد در نقاط مختلف سايت بگرديد و عكسهاي مطلوب خود را كه قبلا در ويژوالايز ايندكس شده ، بوكمارك كنيد. اگر هم عكس جذاب مي‌شناسيد كه ايندكس نشده ، مي‌توانيد به راحتي لينك ان را در سايت وارد كنيد.

روش بوكمارك كردن: ماوس را بر روی هر عكس كه ببريد در گوشه بالا و سمت چپ دو ايكون ظاهر مي‌شود.يكي از آنها علامت + است.با كليك بر روی آن به صفحه بوكمارك مي‌رويد.در انجا مي‌توانيد تنظيمات مورد نظر را انجام دهيد.اگر هم نخواستيد بوكمارك كنيد و فقط مي‌خواهيد عكس را ببينيد كافي است ماوس را به قسمتی از عكس بگشانيد و بر روی ان كليك چپ كنيد(در همانجا باز مي‌شود) يا كليك مياني(در صفحه ديگر).

سايت ظاهر بسيار بسيار ساده و جذابي دارد.اما برخلاف ظاهر ساده آن ، آنقدر نكات ريز دارد كه مي‌توان در موردش 10-20 پست خوب نوشت.فعلا با سايت ويژوالايز آشنا شويد تا بعد. فراموش نكنيد كه سايت، گزينه‌اي به نام private دارد كه با انتخاب آن، عكس مربوطه بصورت خصوصي فقط و فقط براي خودتان ايندكس مي‌شود؛ در هيچكدام از لينكها نمايش داده نمي‌شود و دوستان شما نيز نمي‌توانند متوجه شوند كه شما آن عكس را بوكمارك كرده‌ايد.

برای شروع بد نيست به اكانت من در ويژوالايز نگاهي بياندازيد. از اين به بعد-تا اطلاع ثانوي- اكثر فعاليتهايم كه مرتبط با تصوير است در اينجا متمركز خواهد شد.اگر تمايل داشتيد مي‌توانيد هر روز من را در همين لينك بيابيد.

لينكهاي بيشتر: برترين تصاوير    – بوكماركهای اخير

بعد از معرفي سايت ميكس توسط تك‌كرانچ در چند روز قبل، توجه بسياری از آي‌تي‌نويسان در سرتاسر وب به ميكس جلب شده است. فرصتي داشتم تا اين سايت را تست كنم.

اين مسلم است كه سايتهايي مثل ديگ – و نمونه ايراني ان بالاترين– جايگاه خاص خود را پيدا كرده‌اند و كاربران وفادار خود را دارند. اما سرويسهاي جديد وب امكانات متفاوتي دارند كه ممكن است براي سايرين جذاب باشد. ميكس برخلاف ديگ، مي‌تواند اين امكان را فراهم كند كه كاربران فارسي زبان آن ، در گوشه‌اي از ميكس يك كلوني براي خود ايجاد كنند!

ابتدا به سايت ميكس برويد.در ان ثبت‌نام كنيد.اكانتي به شما اختصاص داده مي شود و از شما مي‌خواهد كه صفحه خود را شخصي‌سازی كنيد.از بين گزينه‌هاي فراوان آن مي‌توانيد ان قسمتهايي كه مورد علاقه‌تان است برگزينيد.مثلا من اينها را انتخاب كردم: photography -internet- tech opinion- design- music و.. در پايان وقتي انتخابهاي خود را تاييد كردم، صفحه نخست ميكس برايم به صورتي درآمد كه هركدام از اين موارد گفته شده، قسمتهاي اصلي را در صفحه شخصي من در ميكس تشكيل دادند. علاوه بر آنها چند قسمت ديگر هم وجود دارد.مثل: برترين تصاوير،برترين ويديوها، برترين پستها.  اما ابنها به همراه امكانات «شبكه اجتماعی » ميكس ، چيز مهمي- لااقل از ديد كاربران فارسي زبان – نيست. پس نكته كجاست؟

دو خاصيت بسيار مهم دارد:

1- توانايي تشكيل group

2- توانايي اضافه كردن هر گروپ يا شخص يا عنوان يا تگي در سرتاسر ميكس، به صفحه شخصي خود تحت عنوان  add to your mixx

حالا چه اتفاقي مي‌افتد؟

اكنون من يك اكانت در ميكس دارم در اين ادرس. شما مي‌توانيد من را به ليست دوستان خود اضافه كنيد. سپس هرگاه كه به ميكس خود وارد شويد با رفتن به تب your mixx friends مي‌توانيد فعاليتهاي مختلف من را در ميكس پيگيری كنيد: چه لينكهايي وارد كرده‌ام، چه لينكهايي امتياز داده‌ام و…

از طرف ديگر شما مي‌توانيد اكانت من را به صفحه اول ميكس خود اضافه كنيد.در اين صورت تمام فعاليتهاي من در صفحه اول شما ايندكس مي‌شود.

اما مهمترين قسمت كه مي‌تواند بيشترين كاربرد را براي ما -كه فارسي زبان هستيم – داشته باشد، قسمت groups ان است.مثلا من يك گروه ايجاد كردم با عنوان بالاترين. هر فارسي زباني كه در ميكس وارد مي‌شود مي‌تواند در اين قسمت عضو شود و لينكهايش را به اين گروپ نيز بفرستد.تصور كنيد مثلا 30 نفر در اينجا عضو شوند.پس لينكهايي كه هر روز اين 30 نفر به ميكس مي‌فرستند در اينجا ايندكس مي‌شود. من اين گروپ را با استفاده از گزينه add to your mixx  به صفحه اول خودم اضافه كردم.

نتيجه: هر وقت به ميكس وارد شوم در صفحه اول من بخشي وجود دارد به نام «بالاترين» كه تمام لينكهاي ارسالي توسط دوستانم در آن ايندكس شده.

از انجايي كه ايجاد گروپ براي همگان ساده و ممكن است به مرور هر كسي مي‌تواند يك گروپ ايجاد كند .بقيه نيز مي‌توانند صرفا آن را به ليست گروپهاي خود اضافه كنند يا اينكه اگر گروپ معتبري بود حتي آن را به صفحه اول ميكس خود بفرستند.مثلا گروپ ايرانيان

اگر فعاليت فارسي‌زبانها در ميكس زياد شود ممكن است روزی شاهد باشيم  صفحات نخست ما در ميكس، از صدر تا ذيل تنها لينكهاي فارسي باشد!

تفاوت ميكس با ديگ/بالاترين چيست؟ به زبان ساده: در ديگ و بخصوص بالاترين شما چيزی به عنوان صفحه شخصي نداريد-البته اكنون ديگ تغيير كرده. هر دو سايت ديگ و بالاترين همه افراد را به صفحه اول و عمومي خود مي‌فرستند.بعبارت ساده‌تر، صفحه نخست، صفحه عمومي است. در صورتي كه در ميكس صفحه نخست، صفحه شخصي است كه كاملا قابل شخصي‌سازی‍ است، برخلاف بالاترين و ديگ. صفحه عمومي در ميكس بصورت يك تب، تحت عنوان  popular وجود دارد.

شعار هفته: من ميكسي هستم! شما چطور؟

فيلم 4 شگفت‌انگيز را يادتان هست؟ يكي آتشين بود، ديگری نامرئي ، ديگری پرقدرت و آخری لاستيكي! تصور كنيد فردي را كه همه اين خواص را باهم داشته باشد! چه شود؟؟!!

در دنياي آي‌تی نيز ممكن است گاه چنين اتفاقاتي بيافتد. همه ما تاكنون با شبكه‌هاي اجتماعی مثل اوركات، فيس بوك ، ماي اسپيس و .. آشنا هستيم.از طرف ديگر ابزارهایی هستند كه به آنها ويكي wiki  گفته مي‌شود كه شاخص‌ترين آنها ويكي‌پديا است.

هر كدام از اين دو دسته كاربردهاي مختص خود را دارند و قدرتهای ويژه خود را .اكنون تصور كنيد قدرت اين دو باهم تلفيق گردد.

نتيجه: از جمعيت فو‌ق‌العاده زياد موجود در شبكه‌هاي اجتماعی مي‌توان برای نگارش متن‌هایی مفيد در ويكي‌ها- كه قابليت ويرايش بالايي هم دارند- استفاده كرد.

امروز دوست نازنيني در فيس بوك، دعوتنامه‌ای برای نصب يك اپليكيشن فرستاد. اپليكيشن wikimono مصداق همان تعاريف بالاست: استفاده از جمعيت زياد فيس بوك برای توليد ويكي‌هايي فراوان كه همگي قابليت ويرايش دارند.

ويكي‌مونو چند خاصيت دارد كه آن را بسيار ممتاز كرده است:

1- سادگي نگارش در آن: ويرايشگر آن بسيار ساده و راحت است.اگر شما با محيطهاي ويرايشگر استاندارد وبلاگها اشنا باشيد به اساني از آن استفاده خواهيد كرد.

2- امكان درج هر چيزی در داخل ويكي‌ها: ويديو ، تصوير، نقشه ، جدول ، فرمول و….

من برای تست ويكي‌مونو يك صفحه ويكي ايجاد كردم. شما مي‌توانيد آن را در اين ادرس ببينيد. اميدوارم اين اپليكيشن خوب و ساده انگيزه‌ای شود براي ديگران تا بيشتر با ويكي‌ها آشنا شوند.

اين پست تقديم مي‌شود به استادم جادی عزيز؛ عاشق هميشگي ويكي‌‌پديا

بنظر شما كاربردهای اين روش چيست؟